ALERJİ TESTİ

Alerjik rinit, konjonktivit, astım veya tekrarlayan cilt bulguları gibi şikâyetlerde doğru tetikleyiciyi saptamak, etkin tedavinin ilk adımıdır. Alerji testi, öykünüz ve muayene bulgularınızla birlikte yorumlandığında; polen, ev tozu akarı (mite), küf mantarları, evcil hayvan epitelleri ve seçili gıdalar gibi alerjenlere duyarlılığınızı nesnel olarak gösterir. Çekmeköy Tıp Merkezi’nde süreç, kanıta dayalı kılavuzlar doğrultusunda, kişiye özel planlama ile yürütülür.

Alerji testi neyi amaçlar?

• Doğru tanımlama: Hangi alerjen(ler)in semptomları tetiklediğini belirlemek

• Tedavi optimizasyonu: İlaç, çevresel düzenleme ve uygun hastalarda immünoterapi kararını desteklemek

• Yaşam kalitesini artırmak: Alevlenmeleri azaltmak, iş/okul devamsızlığını ve gereksiz ilaç tüketimini önlemek

Başlıca test yöntemleri

1) Cilt Prik (Prick) Testi
Alerjen özütleri, cilt üzerine damlatılıp yüzeysel uygulama ile değerlendirilir. Reaksiyon çapı, klinik tabloyla birlikte anlam kazanır. Avantajları: hızlı, duyarlı ve ekonomiktir.

2) Kanda Spesifik IgE
Kanda belirli alerjenlere karşı oluşan IgE antikor düzeyi ölçülür. Cilt testinin uygun olmadığı durumlarda (ör. yaygın dermatit, bazı ilaç kullanımları) veya tamamlayıcı bilgi gerektiğinde tercih edilir.

Önemli Not: Pozitif test sonucu, tek başına “hastalık” tanısı değildir. Değerlendirme, öykü + muayene + test üçlüsüyle yapılır.

Kimler için düşünülür?

• Mevsim geçişlerinde artan hapşırık, burun akıntısı/kaşıntısı, tıkanıklık

• Göz kaşıntısı/yaşarması, boğazda kaşıntı hissi

• Öksürük, hışıltı, astım şüphesi

• Kronik cilt bulguları (ürtiker, egzama eşlik eden durumlar)

• Evcil hayvan, tozlu/ küflü ortamlarla temas sonrası artan şikâyetler

Test öncesi hazırlık (güvenli yaklaşım)

• İlaçlar: Antihistaminikler başta olmak üzere bazı ilaçlar test yanıtını etkileyebilir. Kendi kendinize ilaç kesmeyin; hekiminiz uygun planı verir.

• Cilt durumu: Test bölgesinde aktif dermatit/yaralanma varsa gün ertelenebilir.

• Enfeksiyon/atak: Ateş, üst solunum yolu enfeksiyonu gibi durumlarda zamanlama gözden geçirilir.

Sonuçların yorumlanması ve plan

Çekmeköy Tıp Merkezi’nde sonuçlar, klinik bağlam içinde açıklanır ve aşağıdaki başlıklarda kişiye özel yol haritası çıkarılır:

• Tetikleyiciden korunma: HEPA filtre kullanımı, ev tekstil yönetimi (60°C yıkama), nem kontrolü, iç ortam hava kalitesi

• İlaç tedavisi: Hekim önerisiyle semptom kontrolü

• İmmünoterapi (aşı tedavisi): Uygun adaylarda orta–uzun vadeli çözüm seçeneği

Çocuklarda alerji testi

Pediatrik hastalarda yaşa, bulguya ve konfor kriterlerine göre yöntem seçilir. Aileler, testin aşamaları ve sonuçların anlamı konusunda anlaşılır bir bilgilendirme ile sürece dahil edilir.

Hangi bölüm değerlendirir?

Birincil olarak Alerji-İmmünoloji (yetişkin/çocuk). Bulgulara göre KBB, Göğüs Hastalıkları ve Dermatoloji ile multidisipliner değerlendirme yapılabilir.

Sık Sorulanlar

Test ağrılı mı?
Prik test yüzeyseldir; çoğu hastada kısa süreli hafif batma/kaşıntı olur.

Aç gelmeli miyim?
Genellikle gerekmez; hekiminiz aksi bir hazırlık belirtirse bilgilendirir.

Ne kadar sürede sonuçlanır?
Cilt testinde aynı gün ön değerlendirme mümkündür; kan testlerinde laboratuvar süresi değişebilir.

Pozitif çıkarsa ne olacak?
Semptomlarınız ve yaşam koşullarınızla birlikte ele alınır; kişiselleştirilmiş plan verilir.