Nöroloji Doktoru Neye Bakar

Nöroloji; beynimiz, omuriliğimiz, sinirlerimiz ve kaslarımızla ilgilenen tıp dalıdır. Yani baş ağrısından unutkanlığa, el titremesinden bayılmaya kadar pek çok şikâyetin muhatabı nöroloji uzmanıdır.Bazı durumlarda “vakit bulunca giderim” demek mümkünken, bazı şikâyetlerde saatler bile önemlidir. Bu yüzden belirtilerin aciliyet derecesini bilmek çok kritik

1. “Dakikalar Önemli” Olan Durumlar

Aşağıdaki şikâyetler, özellikle inme/felç gibi acil tabloları düşündürür. Bu durumda ideal olan, ambulans çağırıp en yakın acil servise gitmek, acilde de nöroloji uzmanının değerlendirmesini istemektir.

Bir Tarafı Tutmama Hissi

Yüzde kayma, ağız köşesinin aşağı düşmesi
Bir kolu ya da bacağı kaldıramama
Elde-bacakta aniden ortaya çıkan ileri derecede güçsüzlük

Bu tablo “felç geliyor” sinyali olabilir.

Konuşmanın Bir Anda Bozulması

Kelimeleri çıkaramama
Söylediklerinin anlaşılmaması
Karşınızdakini anlıyormuş gibi olup cevap verememe

Özellikle ani başladıysa ve daha önce böyle bir şey yaşanmadıysa, beklememek gerekir.

Ani Görme Kaybı

Bir gözde ya da iki gözde aniden kararma
Sanki perdenin inmesi gibi görüntünün kapanması
Aniden başlayan çift görme

Bunlar hem göz hem beyin damarları ile ilişkili acil durumlardır.

Şiddetli ve İlk Defa Olan Baş Ağrısı

Hayatınızda hiç yaşamadığınız kadar keskin, patlayıcı tarzda baş ağrısı
Baş ağrısıyla birlikte ense sertliği, bulantı-kusma, bilinç bulanıklığı

Beyin kanaması gibi hayatı tehdit eden tabloların ilk işareti olabilir.

İlk Kez Olan Nöbet/Kasılma

Tüm vücudun kasılması
Ağızdan köpük gelmesi
Olaydan sonra bir süre çevreyi algılayamama

Bu durumda da acil servise başvurmak ve nöroloji değerlendirmesi almak gerekir.

2. Kısa Süre İçinde Nöroloji Randevusu Gerektiren Durumlar

Aşağıdaki şikâyetlerde acile koşmak şart olmasa da, günler–haftalar içinde nöroloji muayenesine gitmek uygun olur.

Tekrarlayan ve Düzeni Bozan Baş Ağrıları

Haftada birkaç kez gelen, iş gücünü etkileyecek kadar şiddetli baş ağrıları
Işık, ses, koku hassasiyeti, bulantı ile birlikte olan migren tipi ağrılar
Kullandığınız ağrı kesicilerin etkisinin giderek azalması

Bu durumda migren, gerilim tipi baş ağrısı, ilaç aşırı kullanımına bağlı baş ağrısı gibi tablolar ayırt edilmelidir.

Uyuşma, Karıncalanma, Yanma Hissi

Ellerde eldiven giyilmiş gibi, ayaklarda çorap varmış gibi uyuşma
Geceleri artan karıncalanma ve yanma
Diyabet, B12 eksikliği gibi hastalıklarla birlikte görülebilir

Bu bulgular periferik nöropati veya omurilik/boyun fıtığı gibi durumların habercisi olabilir.

Titreme ve Hareketlerde Yavaşlama

İstirahat halindeyken elde titreme
Yazınızın küçülmesi, düğme iliklerken zorlanma
Yürümeye başlarken zorlanma, adımların kısalması

Özellikle orta–ileri yaşta Parkinson ve benzeri hareket bozukluklarında rastlanır.

Unutkanlık ve Davranış Değişiklikleri

Aynı soruyu tekrar tekrar sorma
Yakın geçmişi hatırlayamama, randevuları-kararları unutma
Kişilikte belirgin değişiklik, içine kapanma ya da alışılmadık agresif tutum

Bu durumda sadece “yorgunluk” deyip geçmek yerine demans (Alzheimer vb.) açısından değerlendirilmek gerekir.

Süregelen Baş Dönmesi ve Denge Bozukluğu

Yer ayağınızın altından kayıyormuş gibi hissetme
Sık sık düşme, yürümede yalpalama
Kulak çınlaması ve işitme kaybı ile beraber olabilen tablolar

İç kulak kaynaklı olabilir ama beynin denge merkezleri de göz ardı edilmemelidir.

3. Nöroloji Polikliniğine Gitmeden Önce Neleri Not Almak Faydalı?

Doktor randevusundan en iyi şekilde faydalanmak için şunları hazır etmek işinizi kolaylaştırır:

Şikâyetin ne zaman başladığı, ne kadar sürdüğü
Ağrının/şikâyetin gün içindeki değişimi
Kullanılan ilaçlar (sürekli ve ara sıra alınanlar)
Var olan kronik hastalıklar (tansiyon, şeker, kolesterol vb.)
Ailede felç, epilepsi, Alzheimer öyküsü olup olmadığı

Bu bilgiler, hekimin tanıya daha hızlı ve daha isabetli ulaşmasına yardımcı olur.

4. Nöroloji Hangi Tetkikleri İsteyebilir?

Şikâyetin türüne göre her hastaya aynı testler yapılmaz; ancak en sık kullanılan tetkikler şunlardır:

Beyin MR’ı / BT – Tümör, kanama, damar tıkanıklığı, yapısal bozuklukların araştırılması
EEG (Elektroensefalografi) – Epilepsi ve bazı bilinç bozukluklarında beynin elektriksel aktivitesinin incelenmesi
EMG (Elektromiyografi) – Sinir ve kas hastalıklarında iletim bozukluklarının değerlendirilmesi
Boyun ve bel MR’ı – Fıtıklar, omurilik basıları için
Kan testleri – Vitamin eksiklikleri, metabolik nedenler, enfeksiyonlar vb. için

5. Kendi Kendine Tanı Koymaya Çalışmayın

İnternet üzerinden okunan bilgiler önemli bir farkındalık sağlasa da, “bende de kesin şu hastalık var” demek çoğu zaman yanıltıcıdır. Çünkü:

Aynı belirti, çok farklı hastalıklarda görülebilir.
Her baş ağrısı beyin tümörü, her uyuşma MS anlamına gelmez.
Bazı ciddi hastalıklar ise uzun süre çok masum belirtilerle ilerleyebilir.

Bu nedenle özellikle ani başlayan, giderek kötüleşen ya da günlük hayatı bozan her türlü şikâyette bir nöroloji uzmanının muayenesi şarttır.

6. Son Söz

Özetle:

Ani yüz kayması, konuşma bozulması, kol–bacakta güçsüzlük, ani görme kaybı, ilk kez olan nöbet ve çok şiddetli, ani baş ağrısı:
👉 Beklemeden acil servise!
Uzun süren baş ağrıları, uyuşma, titreme, unutkanlık, dengesizlik:
👉 Uygun zamanda ama çok da gecikmeden nöroloji randevusu.